Dawna wieś w pigułce

Od ziarenka do bochenka

Co trzeba zrobić, aby z małego ziarenka powstał bochen chleba?

To przede wszystkim cały rok ciężkiej pracy rolnika, o której dokładnie opowiadamy w stodole pokazując niezbędne maszyny. Dopiero po zmieleniu zboża na mąkę prace przechodzą w ręce gospodyni. Przygotowania do wypieku chleba trzeba zacząć sporo wcześniej. Zazwyczaj wieczorem poprzedniego dnia w dzieży, specjalnym drewnianym "naczyniu" robi się zaczyn, tzn. kawałek ciasta zostawionego z poprzedniego wypieku zasypuje się mąką żytnią oraz zalewa ciepłą wodą - miesza się i czeka - powinno to około 12 godzin fermentować.

No właśnie - fermentować.

Na następny dzień z dzieży wydobywa się dość charakterystyczny zapach. Na tyle charakterystyczny, że pewien przedszkolak (z wielkiego miasta) poproszony podczas wycieczki o powąchanie dzieży, bez zastanowienia wypalił:

- "Ale z tego bimbrem jedzie"

Co dalej zrobić z ciastem w dzieży? To usłyszycie i zobaczycie w Chlebowej Chacie - do gotowego bochenka chleba jeszcze długa droga...

Podpłomyki

Aby zaspokoić "pierwszy głód" świeżego pieczywa, przed upieczeniem chleba wkładano do pieca podpłomyk.

Zazwyczaj robiono jednego większego i grubszego podpłomyka dla całej rodziny. U nas, każdy robi własnego. Po upieczeniu można go posmarować smalcem lub masłem, a także polać miodem. Do popicia kawa zbożowa z mlekiem. Tak proste jedzenie, a nigdy się nie nudzi. 

Uformowanie, upieczenie i zjedzenie własnego podpłomyka to jedna z głównych atrakcji Chlebowej Chaty, na długo zapada w pamięci. Jak to ujął pewien turysta „Z Chaty wyszło nas dwóch, ja i mój brzuch”.

Ser, masło, maślanka

Z czego powstają i jakich narzędzi należy użyć?

Mleko wraz ze śmietaną jest tutaj kluczowe. Niestety, ale w wyobraźni dzieci, czasami nie obejdzie się bez mąki, jajek, a nawet kukurydzy! Oprócz mleka i śmietany potrzebujemy też kilka narzędzi. Ze zbieraniem śmietany na początku radzono sobie chochlą, aby z czasem dojść do wirówek, które znacznie usprawniły proces. Do ubicia masła potrzebna jest nam maselnica - to zdumiewające jak wiele typów tego prostego urządzenia zostało wymyślonych. Na końcu ubite masło przekładamy do pięknej rzeźbionej ćwiartki, ale odciśnięte kwiatki to nie tylko ładny wzorek, to coś znacznie ważniejszego...

Pszczoły

Ile kilometrów muszą przelatać pszczoły aby powstał jeden słoik miodu?

Podstawowa odpowiedź, to: zależy. Przy odległości ula od kwiatów około 1km dodając loty pszczół otrzymamy wynik 40 000 km! Czyli ziemia okrążona dookoła wzdłuż równika. Dowiecie się też, co robić by nie zostać użądlonym przez pszczołę, dlaczego pszczoła nie dostałaby prawa jazdy, co znaczą jej dzikie tańce w ulu, co nieco o pszczelim McDonaldzie, i wiele, wiele innych.